از آن‏جایی که دیگر بهانه‌ای برای پذیرش سیطره و نفوذ بیگانگان باقی نمانده است، برخی از مردم به دستاویزی دیگر چنگ انداخته‌اند و در توجیه عملکرد خویش بدان استناد کرده‌اند. از این دستاویز عبارت از وجود اقلیت‌های غیر اسلامی است که در میان مسلمانان به سر می‌برند و دارای باورها و عقاید مخصوص به خود هستند. گویا بازگشت به اسلام و اجرای دستورات قرآن، ستمی بر شهروندان غیر مسلمان، یا از میان بردن هویت دینی و تاریخی آنان تلقی می‌شود. انگار آنان سده‌‌‌‌ ‏های متوالی در سایه‌ی قانون اسلام زندگی نکرده‌اند و از امنیت و عدالت برخوردار نبوده‌اند.
بدین جهت دکتر یوسف قرضاوی لازم دیده است که این مبحث را به حقیقت جویان نشان دهد و در این راه از قوی‌ترین دلایل و معتبرترین و موثق‌ترین منابع بهره بگیرد و تبیین کند که وضع قانون برای غیر مسلمانان در جامعه‌ی اسلامی از آن جهت است که غیر مسلمانان دارای حقوق ویژه خود هستند و اسلام ضمانت اجرای آن‏ها را به عهده گرفته است.
در حقیقت مسلمانان در عصر اخیر، در مقابله با استعمارگران بی‌دین و فاسق گرفتار شده‌اند، چنان که مسلمانان را از شخصیت تاریخی‌شان جدا و تفکیک کرده‌اند. در ابتدا با زور و قدرت خود بر مسلمانان تسلط یافتند و در مراحل بعدی با حیله و فریب یک سیستم زندگی غیر اسلامی را بر مسلمانان تحمیل کردند، چرا که این حیات تحمیلی، بر مفاهیم و قوانین غیر اسلامی و نیز بر سنت‌ها و آداب و رسوم غیر اسلامی طرح ریزی و بنا شده بود. این‌ها همه، مفاهیم و راهکارها و تحفه‌های استعمار و قوانین و سنت‌های آنان به شمار می‌رود.
بعدها که این استعمارگران بیگانه بساط خویش را جمع کرده و از دیار و سرزمین مسلمانان رخت بربستند و سرزمین‌ها و دیار مسلمانان از دروغ و سیطره‏ی استعمارگران آزاد شد و مسلمانان مالک و صاحب اختیار امر خویش گشتند، فریادهای مومنانی که برای بازگشت دوباره به اسلام ندا در می‌دادند بلند شد.
در این مبحث بیان خواهد شد که وضع قانون برای غیر مسلمانان در جامعه اسلامی، از آن جهت است که غیر مسلمانان دارای حقوق خصوصی و ویژه خود هستند که اسلام ضمانت آن را بر عهده گرفته است.
نویسنده مسایلی را که پیرامون ضمانت‌های این حقوق مطرح می‌شود و نیز وظایف و تکالیفی که غیر مسلمانان در مقابل آن حقوق دارند و شبهاتی را که پیرامون این وظایف مطرح می‌شود، مورد بررسی قرار داده است. بعد از آن به چگونگی و نگرش حیات کسانی که اسلام آنان را در زمره‏ی خداوند و رسولش صلّی الله علیه وسلّم و نیز در زمره‏ی گروه مسلمانان قرار داده است، در طول قرون گذشته  به ویژه قرون اولیه پرداخته است، در طول قرون گذشته به ویژه قرون اولیه طلایی پرداخته و آن را با آنچه که دیگر ادیان و صاحبان عقاید، متفکران و ایدئولوژی‏های انقلابی معاصر در مخالفت با دارندگان اندیشه‌ها و عقاید مخالف خود به کار برده‌اند، مقایسه کرده است.
دکتر یوسف قرضاوی نویسنده این کتاب است.