مبانی فقه

علم اصول فقه از مهم‏ترین علوم برای شناخت احکام دین مبین اسلام به شمار می‌رود که در خصوص ادله کلی و معرفی ادله تفصیلی و چگونگی استدلال کردن و حال استدلال کننده به بحث و بررسی می‌پردازد.
مجتهدین و علما و طلاب علوم شرعی بی نیاز از این علم نخواهند بود تا جایی که آن را فرض کفایی دانسته‌اند. نگارنده در این کتاب تلاش کرده است تا اصول فقه را در مذهب امام شافعی به زبان ساده بیان نماید تا جویندگان این علم با اصول آن آشنا سازد و راه را برای آگاهی بیشتر آنان روشن‏تر سازد.
شرع مطهر اسلام که حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه وسلّم پیام آور آن از حضرت باری تعالی است، اساس آن قرآن کریم است که رسول اللّه صلّی الله علیه وسلّم با اقوال و افعال و تقریرات خود آن را شرح و توضیح داده‌اند. اغلب بیانات قرآنی احکام شرع را به اجمال بیان کرده است. مانند وجوب نماز و زکات و حج و غیره، و مانند تحریم فواحش و خوردن مردار و خون و گوشت خوک و غیره، و کیفیت تفصیلی هر کدام در سنت رسول اللّه صلّی الله علیه وسلّم است. بنابراین دو اصل اساسی برای قانون گذاری در اسلام کتاب خدا و سنت رسول او صلّی الله علیه وسلّم است، لکن به سبب اینکه نصوص شرعی محدود و حوادث نامحدود است، و احکام به خاطر معانی اشیا است نه به خاطر ذوات و صور آن‏ها، دلالت نصوص شرع بر وضع احکام به دو گونه است:
الف ) دلالت لفظی و توابع آن
ب ) دلالت بر معقول معنی، که از این جهت اگر حکمی بر معنایی از معانی وارد شد، تا زمانی‏که آن معنی موجود باشد، حکم وجود خواهد داشت، اگر چه صورت حادثه متفاوت باشد. و این نوع را تعمیم نص از جهت معقول معنی یا قیاس می‌نامند. اگر دانشمندان با استفاده از این روش به اتفاق بر حکمی از احکام شرعی دست یافتند، اتفاق آنان حجتی قطعی است و بر همگان واجب است که از آن اطاعت کنند و اگر اختلاف کردند بر هر کس واجب است از اجتهاد خود تبعیت کند و حق تقلید از دیگری ندارید. در کتاب حاضر سعی بر آن است اصول فقه به طریقه شافعیه به زبانی ساده عرضه شود تا همه کسانی که می‌خواهند با مسائل اصولی آشنا شوند از آن استفاده کنند، چه طلاب علوم دینی و چه کسان دیگر، و فقط مسائلی مطرح شده است که معمولاً فرعی فقهی بر آن مترتب می‌شود، و از طرح مسایلی که فقط فرضی دارای اعتبارند خودداری شده است. این کتاب یک مقدمه و چهار بخش دارد که به ترتیب عبارتند از:
بخش اول احکام، بخش دوم در کیفیت استخراج احکام از الفاظ، بخش سوم از بیان ادله، و بخش چهارم اجتهاد.
عبدالکریم احمد محمدی متولد 1335 هرنگ بستک واقع در استان هرمزگان ایران است.