گزیده‌ای از اوصاف مصلحان

امام عبدالقادر گیلانی رحمه الله به یکی از شاگردانش می‌فرماید: از خداوند کمک بخواه و با پای توبه و اعتذاز به سوی او بازگرد تا تو را از دست دشمنانت نجات دهد و از این گرداب مهلکی که در آن افتاده‌ای برهاند. به عاقبت و سرانجام وضعیتی که در آن هستی بیندیش، حال آنکه خداوند رهایی از آن را برای تو سهل و میسر کرده است.
تو زیر سایه‌ی درخت غفلت آرمیده‌ای! از زیر سایه‌ی آن خارج شو، زیرا که نور و روشنایی خورشید را دیده و راه را شناخته‌ای درخت غفلت با آب جهل آبیاری می‌شود اما درخت بیداری و معرفت با آب تفکر و اندیشه و درخت توبه، با آب ندامت و پشیمانی و درخت محبت با آب موافقت و همراهی آبیاری می‌گردد.
ایمان بدون عمل، آدمی را از آتش خشم خدا نمی رهاند،اصلاً ایمان بدون عمل و کردار نیک هرگز کامل نیست و شما آیه‌ای از قرآن را نمی‌یابید مگر آنکه به دنبال ایمان «عمل صالح» ذکر شده و با آن همراه گردیده است. به همین جهت اسلاف و پیشوایان دین، ایمان را این‏گونه تعریف نموده‌اند: «اقرار به زبان، اعتقاد و باور قلبی و عمل و اجرا از طریق اعضا و جوارح ».
پس از آنکه ایمان در دل جای گرفت، باید برای تحقق آن چه که خداوند از ما خواسته است، تلاشی پیگیر و مستمر صورت پذیرد و چناچه آدمی در تلاش و تکاپوی خود برای حاکم گردانیدن دین در روی زمین به یاری و نصرت خدا ایمان نداشته باشد، قطعاً شکست خواهد خورد و در وسط راه دچار یاس و نومیدی می‌شود. بنابراین، تلاش و فعالیت در راه دین باید همراه با اطمینان قلبی باشد، و اطمینان به رسیدن به یاری و مدد خدا و همین اعتقاد سبب می‌شود که آدمی تا رسیدن به پیروزی بدون وقفه گام بردارد.