کتاب شروط پیشوایان پنج گانه (در پذیرش اخبار آحاد) در مورد شروطی است که پنج امام متقن حدیث برای پذیرش و استناد به احادیث برشمرده‏‌اند.

مؤلف در صدد آن است که ادله‌ی پیشوایان علم حدیث را ارائه کند و نشان دهد که ملاک پذیرش یک حدیث در نظر آنان - و بیشتر از نظر امام بخاری و مسلم - چه بوده است. کتب روایی معتبر از نظر عالمان حدیث، شش کتاب هستند که به آن‏ها «صحاح ستّه» هم می‏‌گویند. از بین آن‏ها و از قرن ششم به بعد دو کتاب صحیح بخاری و مسلم به مهم‌ترین و اصلی‏‌ترین منابع روایی اهل سنت تبدیل شدند. با در نظر گرفتن چنین روندی، طبیعی بود که محدثان با این پرسش روبرو شوند که صاحبان این کتب، چه ضوابطی را برای نقل حدیث در نظر داشته‌اند؟ و چه حدیثی از نظر آنان صحیح به نظر می‌آید؟ و...

کتاب حاضر یکی از مهم‌ترین کتاب‌هایی است که قدمای اهل حدیث در راستای پاسخ به همین پرسش‏‌ها تدوین کرده‌اند. مؤلف کتاب، محمد بن موسی معروف به ابوبکر الحازمی یکی از بزرگ‏ترین علمای حدیث مسلمانان است که تاج ‏الدین سُبکی وی را ذیل طبقه‌ی پنجم از فقها و علمای شافعی ذکر کرده است. آثار مهمی در حوزه علوم روایی دارد که مهم‏‌ترین آن‏ها کتاب حاضر و کتاب«الناسخ و المنسوخ فی الحدیث» است.

کتاب «واکاوی مبانی حدیث شناسی؛ تحلیلی بر الرسالة في علوم الحديث استاد ناصر سبحانی» شرح «رسالة في علوم ‏الحدیث» ناصر سبحانی است.

نویسنده به بررسی احادیثی که تحت ترغیب و ترهیب وعاظ و سخن‏وران و یا توسط افراد متملق نزد خلفا در کتب حدیثی ذکر شده و موجب برداشت نادرست مسلمانان و سوء استفاده غیرمسلمانان شده پرداخته است. وی با مقایسه این دسته از احادیث با سیره رسول‏ اللهﷺ و استخراج تناقضاتی که در احادیث و سیره اصحاب و اهل بیت ایشان هست، اسرائیلیات احادیث را مشخص نموده است.

موضوع بررسی احادیث نبوی و جداکردن صحیح از غیر صحیح بسیار مهم است تا مسلمانان بدین‌وسیله به آنچه از رسول خدا برای آن‏‌ها نقل شده، اطمینان پیدا کنند. مؤلف تلاش دارد تا معیاری به دست دهد که به کمک آن بتوان مطالبی را که منافقان و به‏ ظاهر مسلمانان به دروغ و نیرنگ وارد دین کرده و به پیامبر نسبت داده‌اند و مطالبی که به قصد ترغیب و ترهیب مردم از سوی وعاظ وارد دین شده است، و نیز سایر مطالبی که به قصد تملق نزد خلفا و تأیید و دفاع از آرا و نظرات و دلایل دیگر توسط جاعلین وضع شده و وارد دین شده است را مشخص کند که تمام این مسائل در فاسد کردن و انحراف فکری بسیاری از مردم تأثیر داشته‏‌اند و باعث شده دشمنان از این رهگذر طعن‏ه‌هایی را متوجه اسلام نمایند.

استخراج اسرائیلیات از احادیث واقعی پیامبرﷺ در تمام ادوار اسلامی از مسائل مهم محدثین بوده است و کسانی مانند ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم جوزی تلاش بسیار نموده‌اند؛ اما علی‌رغم شدت و دقت کافی، این تلاش‏‌ها کافی نبوده و متأخرین علاوه بر بررسی احوال اشخاص و راویان احادیث، به بررسی متن خود حدیث نیز پرداخته‌اند. آن‏‌ها همچنین احوال و اعمال و سیره رسول خدا را با احادیث مقایسه و تطبیق نموده‏‌اند تا اگر تناقضی هست، برطرف شود.

استاد تحسین محمد غریب، مؤلف این کتاب از علمای معاصر اقلیم کردستان عراق است.

کتاب کلید حدیث شناسی اثر حاج ملا عبداللّه احمدیان در یک پیش‏گفتار که شامل تاریخچه‌ی علم حدیث روایتی و درایتی و یک مقدمه (تعریفات) و هفت فصل که به ترتیب:

1- خبر به اعتبار کمیت راوی

2- خبر به اعتبار مبدأ و کیفیت سند

3- خبر به اعتبار نسبت راویان

4- حدیث مقبول

5- حدیث مردود

6- اشکال مختلف اداء و تحمل حدیث

7- شناسایی مشخصات راویان حدیث

و جرح و تعدیل راوی و ترسیم جلسات تعلیم احادیث رسول اللّهﷺ و خاتمه جلسه‌ی تعلیم احادیث به چاپ رسیده است.

یکی از مهم‌ترین علوم دینی و با ارزش‌ترین معارف اسلامی، علم حدیث شناسی است که با استفاده از قواعد آن می‌توان همه‌ی روایت‏ های صحیح را از روایت ‏های ناصحیح جدا نمود، تا به وسیله‌ی آن هر آنچه از رسوبات فرهنگ‏ های جاهلی، و حباب طوفان‏ های علم ‏زدگی است، از کالبد اسلام زدوده شود و اسلام خالص، آن چنان که قرآن کریم بیان فرموده و آن چنان که در شخص پیامبر خدا ﷺتبلور یافته است، به جوامع بشری معرفی گردد.

دانشمندان اسلامی با تأثیر پذیری از آیه‌های قرآن، در هر چیزی همواره واقع بین و حق‏جو بار آمده بودند، تنها زمانی روایت ‏ها را می‌پذیرفتند که با موازین سنجش روایت‏ ها، صحت نسبت آن را به پیامبر ﷺ ثابت می‌نمودند. بنابراین از همان روزهای نخستین دانشمندان اسلامی به وجود موازین سنجش روایت ‏ها، احساس نیاز شدید پیدا کرده و تدریجاً اصول و قواعد علم حدیث شناسی را تدوین نمودند.

در نیم قرن اخیر به علل گوناگون توجه به این علم هم کم‏رنگ شده و در نتیجه مسائل و اصطلاحات آن هم برای اکثر مردم بیگانه و نامفهوم گشته است.

با توجه به مهم بودن علم حدیث‏ شناسی، نگارنده برای آشنایی بیشتر مسلمانان از اصطلاحات این علم، این کتاب را به زبان فارسی و با بیان رسا و ساده و در خور فهم عموم نگاشته است.

«اربعین نووی» مشهورتر از آن است که نیاز به معرفی داشته باشد اگر چه پیش و پس از امام نووی اربعین‌های بسیار نوشته‌اند، اما هیچ یک از آن‏ها مثل اربعین او مقبولیت نیافته و به شهرت نرسیده است و این نشان می‌دهد امام نووی در گزینش چهل و دو مرواریدی که از دریای بی‌کران احادیث نبوی بیرون کشیده است، چه دُرّ شناس بزرگ و ورزیده‌ای بوده است.

ایشان تألیف این کتاب را چنان که خود او در فصل الحاقی پایان کتاب متذکر شده است- در جمادی الاول سال 668 به اتمام رسانده است- و در ذیل چهل و دو حدیث برگزیده‌اش توضیحات مجملی هم نوشته است که به «شرح اربعین نووی» شهرت دارد. البته «شرح» نامیدن توضیحات فشرده‌ی او اندکی دشوار می‏ نماید و شاید به همین جهت باشد که بعدها با مبنا قرار دادن شرح او، بیش از پنجاه شرح برای اربعین ایشان نوشته‌اند.

اما به هر حال، شرح خود امام نووی جایگاه ویژه‌ای دارد و از اهمیت و فواید فراوان آن نمی‌توان چشم پوشید و نویسنده امیدوار است بتواند با این ترجمه خلاء 753 ساله‌ی فقدان این کتاب را در میان کتب فارسی جبران سازد.

کتاب «سنت‌ها و اذکار روزمره نبی اکرم صلي الله عليه و سلم» سعی دارد تا برخی از اعمال و عبادات روزمره‌ی یک مسلمان را منطبق با دستورات قرآن و سنت، به مخاطب آموزش دهد. مطالب این کتاب به دو بخش اساسی تقسیم شده است: بخش نخست شامل دستوراتی است که زمان مشخصی برای آن‌ها تعیین شده است. و بخش دیگر مربوط به سنت‌هایی است که مقید به وقت خاصی نیستند.

تلاش برای تطبیق اعمال و عبادت‌های روزانه با دستورات اسلام و سعی در همسو نمودن آن با رفتارهای رسول گرامی اسلام، از توصیه‌های مهم و جدی در اسلام است.

مواردی که در بخش اول به آن اشاره شده شامل: وقت قبل از فجر، سنت‌های وضو؛ نماز شب؛ وقت سپیده‌دم؛ رفتن به مسجد، سنت‌های نماز؛ اذکار صباحگاهان؛ نماز ضحی؛ وقت ظهر؛ اوقات عصرگاهی؛ وقت مغرب؛ هنگامه عشا؛ سنت‌های قبل از خواب.

و مواردی که در بخش دوم به آن پرداخته شده است شامل: سنت‌هایی در مورد غذا خوردن؛ سنت‌هایی در مورد دیدار و ملاقات و سلام و احوال‌پرسی؛ سنت‌هایی در باب پوشش و آرایش؛ سنت‌هایی در باب عطسه؛ خمیازه؛ مسواک؛ نحوه دعا کردن؛ سنت‌هایی در مورد اذکار روزمره و مواردی دیگر.

این کتاب سعی دارد تا با نمایش تصاویر و با تمرکز بر جزئیات اعمال و رفتار مسلمانان، آنان را به کوچکترین موارد توصیه‌شده و سنت‌های ذکر شده در اعمال و رفتار مسلمان آشنا سازد و آن را به شیوه‌ی صحیح آموزش دهد. تمرکز بر جزئیات و ظرافت‌های عبادات و حتی الفاظ و حرکات در کلیه شئون زندگی مسلمان در کتاب به شیوه‌ی کاملا روشن و واضح به نمایش در آورده شده است.

استفاده از رنگ در متن کتاب نیز باعث شده تا اهمیت بیان برخی الفاظ و برخی جملات برای خواننده روشن گردد. در مجموع این کتاب برای فراگیری آنچه که «سنت‌های روزمره» نامیده می‌شود بهترین گزینه است.

نشر احسان این کتاب بسیار کاربردی را در قطع وزیری و در سال 1397 شمسی منتشر کرده است.

بحث حجیت سنّت و تاریخ آن بی گمان مقدمه‌ای ضروری و بن‌مایه‌ای اساسی برای سایر محورهای سنت و علوم مرتبط با آن است و هر مسلمانی برای تصحیح عقیده و تقویت یقین و پایبندی به دین و توانایی دفاع از آن در جنگ فکری خطرناک این عصر، سخت بدان نیازمند است، زیرا بسیاری از نا‌آگاهان و مغرضان با ترفندهای مختلف، سنت و بسیاری از ثواب دین را هدف گرفته‌اند و می‌کوشند تا از منزلتش بکاهند، غافل از این‌که:

 يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ﴿۸﴾

«می‌خواهند نورالله را با دهان‌هایشان خاموش گردانند، ولی الله نور خود را کامل می‌گرداند، هر چند کافران دوست نداشته باشند.»

در ترجمه کتاب «حجیت سنت و تاریخ آن» علاوه بر ترجمه به موارد زیر نیز پرداخته شده است:

1. تحقیق بعضی از موضوعات وارده در این کتاب، چرا که بعضی از مطالب به صورت گنگ و مبهم و ناتمام بیان شده بود.
2. در برخی جاها موضوعات و پاراگراف‌ها با هم از هماهنگی و وحدت رویه برخوردار نبودند، که مترجم ناچار شده به اصل کتاب‌هایی که نویسنده به آن‌ها ارجاع داده است، مراجعه کند و توضیحاتی را در پاورقی بنویسد.
3. تخریب همه احادیث وارده و مراجعه به اصل آن‌ها و بیان شأن ورود آن‌ها تا حدّ توان و توضیحات لازم در پاورقی.
4. اصلاح بعضی از اغلاط چاپی در کتاب، با توضیحاتی در این باره.
5. در بسیاری اوقات آیات و احادیث فراوانی بارها تکرار شده‌اند، که ضمن حفظ امانت علمی توضیحاتی بر آن‌ها افزوده شده تا بر خوانندگان گران نیاید و آنان را خسته نکند.

این کتاب به همت نشر احسان در 496 صفحه در قطع رقعی منتشر شده است.

نگارنده کتاب «پژوهشی پیرامون تدوین احادیث نبوی» در ابتدا بابی را به برخی مباحث که به کتابت و نوشتن حدیث مربوط است اختصاص داده و سپس به هدف و ماهیت تدوین حدیث و مراحلی را که پشت سر گذارده پرداخته است. آنگاه در باب دوم کتاب؛ کتابت حدیث توسط صحابه تحلیل و بررسی شده و در این بخش مؤلف ابتدا به خلفای راشدین (به عنوان کاتبین حدیث) و سپس صحابی را که دارای صحیفه‌ها و مجموعه‌هایی از حدیث بوده، نام برده و به توضیحاتی در مورد آنان پرداخته است.
در کتاب پیش رو سعی شده است تا وضعیت احادیثی که کتابت آن در عصر رسول اکرم صلّی الله علیه وسلّم و در عصر اصحاب  وی -که برخی از آنان احادیث را در صحیفه‌هایی ویژه کتابت و تدوین نموده و گروهی دیگر به طور عمومی به کتابت آن می‌پرداختند- انجام گرفته، بررسی شود. در این کتاب به سه موضوع محوری شامل 1- کتابت (نوشتن) قبل از اسلام و بعد از آن 2- بررسی احادیثی که در مورد نهی از کتابت حدیث وارد شده و احادیثی که دال بر عدم ممنوع بودن کتابت آن می‌باشد 3- نامه‌ها و مکتوباتی که به دستور پیامبر صلّی الله علیه وسلّم انجام گرفته است، پرداخته شده است.
در ادامه مباحث به آنچه از احکام و نامه‌ها که به دستور پیامبر برای عمان و پادشاهان سرزمین‌های مختلف ارسال شده و نیز مجاهدات و عهدنامه‌های مزبور که میان پیامبر و دیگران امضا شده را مورد بررسی و سپس آنچه از احادیث را که صحابه در صحیفه‌های اختصاصی خویش یا به طور عمومی نگاشته‌اند، مورد بررسی قرار داده است.
تعداد اصحابی که ثابت شده که به کتابت حدیث پرداخته‌اند در این کتاب به چهل نفر می‌رسد.
در این کتاب برای جمع آوری نصوصی که دال بر کتابت حدیث توسط هر یک از اصحاب می‌باشد به کتب معتمد و معتبر حدیثی نزد امت اسلامی اتکا شده و به علاوه در برخی موارد از کتب رجالی موثق و معتمد نیز کمک گرفته شده است.